Bel Fıtığının Belirtileri Nelerdir?

Günümüzde çok sık rastlanan bu hastalık, doğru tedavi edildiği taktirde iyileşme oranı çok yüksek olduğu uzmanlar tarafından söylenir. Erken teşhis tedavi açısında büyük önem teşkil etmektedir. Erken teşhiste bulunan hastalara uygun tedaviye karar aşaması kısalır ve tedavi daha kısa sürede, olumlu sonuç verir. Cerrahilerin doğru bir zamanda tedavi etmesi, hastalar için çok önemlidir. Hastalık belirli evrelerden geçtikten sonra da kuvvetsizlik, uyuşukluk gibi belirtiler tam düzelemeyebilir. Bu aşamada erken teşhiste bulunan hastalar, bu belirtileri görme olasılığı düşüktür.

Bel fıtığı, vücudun yükünü dengeli olarak taşıyan disk denilen doku fıtıklaşarak, komşuluğunda bulunan bölgede sinirlere doğru yer değiştirir ve bunları baskı altında bırakması sonucunda oluşur. İnsanın vücudunu taşıyan önemli bölgedir. Bel fıtığı; eğilip bükülme, belin alt bölgesinde binen yük, zorlayıcı hareketler disk yapısının bozulmasına neden olur. Çeşitli kazalar az da olsa bel fıtığına neden olur. Bunun yanında ailesel yatkınlık, şişmanlık, genetik özellikler, yaş, omurga yapısı bel fıtığını oluşturmada diğer etkenlerdir.

Bel Fıtığı Belirtileri

Ağrılar: Bel fıtığının neden olduğu ağrılar genellikle şiddetlidir ve kişiyi ağrı kesici almaya zorlayabilir. Ağrılar birden ortaya çıkar ve öksürme, hapşırma gibi ani hareketlerde şiddetlenir. Bu ağrılar düz ve sert bir yüzeye uzanarak hafifletilebilir.
Sinir Kökü Ağrıları: Halk arasında “siyatik” olarak bilinen sinir kökü ağrıları, siyatik sinirinin kayan disk nedeniyle basınca maruz kalması sonucu oluşur. Ayrıca diskin iltihaplanan dış tabakası sinir kökünü tahriş edebilir. Sinir kökü ağrıları sadece bel bölgesinde değil bacakta, kalçada ve ayakta hissedilebilir. Bunun nedeni, büyük bir sinir olan ve küçük sinirleri yapısında bulunduran siyatik sinirinin bel bölgesinden başlayıp, kalçanın derinliklerinden geçerek bacağın arka kısmına kadar ilerlemesidir. Her bacak için ayrı bir siyatik siniri bulunur. Bu yüzden kayan diskin hangi sinire baskı yaptığına bağlı olarak o sinirin indiği tek bacak ağrıyabilir, uyuşabilir veya karıncalanabilir.

Sinir Kökünü İlgilendiren Diğer Belirtiler: Bel fıtığının nedeni olan disk, sadece siyatik sinirine değil omurga çevresindeki diğer sinirlere de baskı yapıyor olabilir. Eğer omurga çevresindeki diğer sinirler kayan diskten etkileniyorsa bu bölgede iğne batması benzeri bir his oluşabilir, karıncalanma ve uyuşma görülebilir.
Belirti Göstermeyen Bel Fıtığı: Bel fıtığı her zaman yukarıdaki belirtilere neden olmaz. Yapılan araştırmalar, rutin kontrollere giden ve bel bölgesinde herhangi bir şikayeti olmayan kişilerde de bel fıtığı görülebildiğini ortaya koymaktadır. Tabii bel fıtığının herhangi bir rahatsızlığa yol açmadan oluşması sık görülen bir durum değildir ancak bir kontrol sırasında doktorunuz bel fıtığınız olduğunu söylerse şaşırmayın. Bu tip bel fıtığı genellikle diskin çok az kaydığı ve sinirlere baskı yapmadığı durumlarda görülmektedir.

Bel Fıtığı Tedavisi Nasıl Yapılır?

Bel fıtığı tedavisinde ilk önerilenler, düzenli egzersiz ve bel bölgesini güçlendiren hareketlerdir. Hareketsiz bir hayatınız varsa, hem fazla kilolar hem de güçsüz bel kasları, kayan diskin sinirlere yaptığı baskıyı ve ağrı riskini önemli oranda yükseltir. Bu kasları güçlendirmek ve bel bölgesine ağırlık bindiren göbek yağlarını eritmek atılacak ilk adım olmalıdır.
Eskiden bel fıtığı ağrıları arttığında ağrılar hafifleyene kadar dinlenmek önerilmekteydi ancak son yıllarda bu ağrıların yer etmemesi ve kronik hale dönüşmemesi için tam tersi öneriliyor. Sonuç olarak bel fıtığınız başlangıç aşamasındaysa mutlaka düzenli egzersiz yapmalısınız.

Bel fıtığının neden olduğu ağrılar bazen gündelik hayatı etkileyecek kadar şiddetlenebilir ve kişinin hareket kabiliyetini kısıtlayabilir. Böyle durumlarda doktorunuzun önerdiği ağrı kesicileri ve kas gevşetici ilaçları ya da kremleri kullanabilirsiniz. Kas gevşetici ilaçlar genellikle konsantrasyonu da azalttığı için dikkat gerektiren bir iş yaparken kullanılması önerilmemektedir. Böyle durumlarda ilaç yerine haricen ağrının bulunduğu bölgeye sürülen merhem kullanabilirsiniz.

Bel Fıtığı Ameliyatı

Diskin sinire aşırı baskı yaptığı ve ağrıların dayanılmaz olduğu durumlarda ameliyat seçeneği düşünülebilir. Doktorunuz, ameliyat kararını vermek için fiziksel muayenenin ardından MR ya da röntgen isteyebilir. Ayrıca sinirlerde meydana gelen olası hasarların belirlenmesi için bazı sinirsel testler kullanılabilir.
Bel fıtığı ameliyatında hedeflenen, diskin yuvasından çıkan bölümünün kesilmesidir. Diskin sorunlara neden olan bölümü alındığında buna bağlı şikayetler önemli oranda azalır. Ancak her bel fıtığı ameliyat için uygun olmayabilir. Bel fıtığı ameliyatı avantajları ve dezavantajları hakkında detaylı bilgileri doktorunuzdan alabilirsiniz.

Bel Fıtığı Olanların Dikkat Etmesi Gerekenler

Bel fıtığı belirtileri hayatınızda yapacağınız bazı değişikliklerle önemli oranda hafifletilebilir. Bel fıtığınızın ilerlememesi ve ağrıların şiddetlenmemesi için aşağıdaki noktalara dikkat etmelisiniz.
Otururken belinizin boşlukta kalmamasına dikkat edin. Gerekirse sert bir yastıkla destekleyin.
Ağır kaldırmayın. Kaldırmanız gerekiyorsa tek elinize yüklenmemeye çalışın. Örneğin alışveriş torbalarını tek elinizle taşımak yerine iki elinize de eşit miktarda dağıtın.
Yerden bir şey alırken belinizi bükerek eğilmek yerine dizlerinizi bükerek çömelin.
Uzanırken sağ veya sol tarafa yatmak yerine sırt üstü yatın.
Yatağınızın çok yumuşak olmamasına dikkat edin ve yüz üstü yatmayın.
Masa başında çalışıyorsanız dik oturun ve beliniz destekli olsun. Her yarım saatte bir ayağa kalkarak esneme hareketleri yapın.
El çantası yerine sırt çantası kullanın.
Bel bölgesini güçlendiren egzersizleri düzenli olarak yapın.
Kendi kendinize ilaç kullanmayın. Ağrı kesici ve kas gevşetici ilaçları sık kullanımı bazı yan etkilere yol açabilir.
Beliniz ağrıdığında tüm gün yatarak dinlenmek yerine hareket etmeye çalışın. Ağrılar sırasında uzun süre hareketsiz kalmak bu ağrıların daha sık tekrar etmesine neden olur.
Topuklu ayakkabı giymeyin.
Ağrı arttığında bölgeye sıcak veya soğuk kompres yapabilirsiniz.
Dik durun. İyi bir duruş hem omurga hem de fıtığa binen yükü azaltacaktır.
Fazla kilolarınızdan kurtulun. Her fazla kilo omurgaya ve fıtığa binen yükü arttırmaktadır.
Bölgeye kas gevşetici merhemle hafif bir masaj yapmak ağrıları hafifletebilir.